Tapas gorau Lugo?

Ma' tapas yn ran anatod o ddiwylliant Sbaen. Dyw Lugo ddim yn eithriad i'r rheol yma. Peth naturiol, felly, yw cael cystadleuaeth i ddarganfod pwy sy'n gwneud y tapas gorau. Wythnos ddiwethaf, fe lawnsiwyd y Gystadleuaeth Tapas i wneud jyst hynny. 35 o fariau a bwytai yn brwydro am yr anhrydedd o gael eu gwobrwyo fel penigampwyr tapas y dref. Am y bythefnos nesaf, bydd pob un o'r cystadleuwyr yn cynnig un tapa arbennig i'r cyhoedd. Bydd cyfle i bawb roi marc i'r tapa, ac ar ddiwedd y bythefnos, bydd gwobrwyon i'r tapa mwyaf poblogaidd. Fe gynnigir tapas mewn dau gategori gwahanol: Tapas traddodiadol, a tapas creadigol.

Neithiwr, felly, a dim bwyd o gwbwl yn y ty, dyma benderfynu mynd i brofi ychydig o'r tapas.

Y lle cyntaf ar ein rhestr ni: Y Sucursal, fy hoff bar gwin yn Lugo. Ma'r bwyd a'r gwin yn arbennig, felly mi roedd fy nghobeithion yn uchel am dapa safonol.

Y cynnig yn y Sucursal oedd Minitostas de uña de porco con redución de Pedro Ximenez ('trotter' mochyn ar dost gyda saws o win Pedro Ximenez). Ma' rhaid i fi gyfadded, o ni heb drio trotter o'r blaen. Dwi eriod wedi bod yn un am fwyta pethe fel clustau, traed na cwt unrhyw anifael...na unrhyw organ chwaith! Ond wedi gofyn am y tapa, rhaid oedd ei drio. Roedd y cyflwyniad yn glasurol iawn. Yn anffodus, roedd texture y cig yn fy atgoffa o orfod bwyta spam yn yr ysgol - dim atgof pleserus. Roedd y saws yn felys hyfryd, ond dim yn ddigon i fynd a blas y trotter o'ngeg i. Marc: 5/7 (am y cyflwyniad a'r ymdrech, er ddim cweit at fy nant i).

Nesaf: Taverna Daniel, un o fariau mwyaf traddodiadol Lugo a ennillodd wobr yn y gydtadleuaeth llynedd.

Y tapa i'w drio oedd Bacalau con puré dúas cores (cod gyda puré dau-liw). Mi ddaeth y tapa mewn gwydr hanner peint, gyda haen o dato pwtsh, saws tomato, ychydig o'r pysgodyn ar y top a olive ddu i gwpla'r cyflwyniad. Cyfuniad itha rhyfedd, a oedd yn edrych mwy fel pwdin na tapas. Cyfeiriadau'r gweinydd oedd "llwy reit i'r gwaelod, a wedyn cymryd ychydig o bob haen er mwyn cael cyfuniad o'r tri blas". Yn anffodus, doedd ddim lot o flas i unrhyw un o'r cynhwysion, efallai achos fod y cyfan yn oer. Hanner ffordd trwy'r tapa mi o' ni yn teimlo'n hollol llawn! Nid llond ceg bach i lonyddu'r stumog tan amser swper oedd hwn! Marc: 4/7

Doedd dim dau heb dri, ac felly dyma fynd i'r Vinoteca Casa da Auga am y tapa olaf: Crocante de pastel de cabracho con froitos de mar (Cragen crunchy gyda mousse o fwyd mor). Roedd y gragen yn fwy o cone allan o ryw fath o fisged a oedd, fel yr addewyd, yn crunchy iawn. Roedd y mousse yn hyfryd - yn ffres, gyda blas ysgafn cranc a mussels. Ac i orffen y cyfan, mini-kebab o domatos bach a mussels i dipio yn y mousse. Creadigol iawn! Trueni eu bod nhw wedi mynnu rhoi ychydig o salad gwyrdd ar ochr y plat. Ma' gas gen i 'side-salad' o'r fath, hoff addurn gormod o westai Prydeinig (hyd yn oed rhai Indiaidd!) nad sydd a'r dychymyg i drefnu bwyd a'r blat mewn unrhyw ffordd arall. Ond serch hyn, ymdrech dda iawn. Marc: 6/7.

Dechrau da i fy nghystadleuaeth tapas i! Gyda 32 tapas arall i'w blasu, fydd ddim angen i fi gwcan swper am sbel...

Nôl mewn hanes am ddiwrnod

Dydd Sadwrn olaf mis Awst, mi ddaeth hanes yn fyw am benwythnos yn Ribadavia, yn ne Galicia. Roedd hi'n amser y Festa da Istoria - y Ffair Hanes! Mi 'odd Ribadavia wedi ei drawsnewid: baneri yn hedfan o ffenestri a simneau, dawnsio traddodiadol yn y strydoedd a stondinau'n gwerthu nwyddau traddodiadol. Dim dathliad o unrhyw gyfnod penodol mewn hanes mo hwn. O fewn hanner awr o gyrraedd y pentre, mi o' ni eisioes wedi dod ar draws Rhufeinwyr, Celtiaid tlawd, Llychlynwyr o'dd yn 'dab hand' ar chwarae'r gaita (y bagpipes Galisieg), derwyddon a hyd yn oed ambell un truenus yr olwg a o'dd edrych fel pe tai nhw'n dioddef o'r wahanglwyf! Mi 'odd hyd yn oed banc lle y gellir newid yr Euros am Miravedís – arian arbennig ar gyfer yr achlysur (er fod y gyfradd newid ychydig yn amheus...). Ond gyda’r Miravedís yn fy mhoced, a cwpan yn hongian ar gorden am fy ngwddf (ar gyfer y gwin wrthgwrs), dyma fentro mewn i ganol y dorf.

Ac er mai ganol dydd odd hi, roedd y dathliadau eisioes mewn ‘full swing’. Doedd dim llawer yn addysgiadol am y dathliad yma – nid cyfle i ddysgu am hanes Ribadavia na Galisia oedd y diwrnod hwn. Ond does dim dowt fod y bobl a fuodd yn Ribadavia y dydd Sadwrn hwnnw wedi gwneud job dda iawn o ail-greu’r atmosffer gwyllt, reckless hynny sy’n dod i fy meddwl pan dwi’n meddwl am ddathliadau cyhoeddus yn canol oesoedd. Digon o win a canu, ond hefyd arddangosfa adar ysglyfaethus, parch chwarae thematig i’r plantos bach a lot lot o bethe arall.

Yr unig drueni? Fy mod i heb wisgo lan. Flwyddyn nesaf, mi fydd na Geltais arall ‘authentig’ yn cynnig llwnc destun i hanes yn strydoedd Ribadavia.

Pompiynau prydferth

Dwi ddim yn rhyw ffotograffydd o fri, ond dwi'n hoff iawn o 'close-ups' o bethe - unrhywbeth a dweud y gwir! Ma' nhy i'n llawn o ffotos 'close-up' o bysgod (mewn marchnad), llysie, coed, creigiau...Dyma lun hyfryd hyfryd o bompiynau ffres o ar werth ym marchnad Ganol Oesoedd Ribadavia ychydig wythnose nol (mwy am hyn i ddod...). Does gen i'm syniad sut i goginio pethe o'r fath - unrhyw syniade?

Ymdrech: 0/10!

Dwi heb flogio ers bron i fis!!! Wedi bod yn brysur iawn, onest...Ond wedi gwneud addewid i wneud fwy o ymdrech, yn arbennig ers i fi ddarllen yn y Guardian dydd Sadwrn am flog y ddynes 95 oed o Muxía (Gorllewin Galicia) - http://amis95.blogspot.com Dwi'm yn cofio faint o 'hits' ma'r blog yn ei gael bob dydd, ond rhyw rif anhygoel! Yn sydyn reit, ro' ni'n teimlo ychydig yn ddwl am fod yn ecseited pan ges i sylwad wrth un person diwithr ryw ychydig wythnosau nôl (diolch Ceri!!)...Mwy i ddilyn!!!

Gwynt gwyllt o'r gorllewin...

Wedi penderfynnu mynd i Portiwgal am ychydig ddiwrnodau o wyliau. I Peniche, yn fwy penodol, tua 90 km i'r gogledd o Lisbon. Y nod: deifo o amgylch Ynys Berlenga. Y tro olaf dries i gyrraedd Peniche, mi o' ni ar gefn motobeic; jyst i'r de o Porto, mi odd 'da fi gymaint o boen yn fy mhenol, bu rhaid ail-feddwl, a troi nôl tua'r gogledd...Y tro hyn, mynd mewn car! Am foesuthrwydd: air conditioning, cruise control, a digon o le i'r holl stwff deifo yn y boot...

Wedi taith o ryw bedair awr, dyma gyrraedd Peniche. A chael bach o sioc. Mi oedd Peniche'n edrych yn fwy o building site na pentre tawel ar yr arfordir. Ac yna mi 'odd yr holl bobol...Mi fydd unrhyw un sydd wedi bod i Sbaen neu Portiwgal ym mis Awst yn gwybod fod popeth mwy neu lawr yn cau lawr tra fod pawb yn diflannu ar eu gwyliau. Ac o weld strydoedd Peniche mor llawn, ma'n debyg fod y mwyafrif ohonyn nhw wedi penderfynnu dod yma!!! Diolch fyth, yn yr ail faes campio mi 'odd lle i'n tent bach bach ni. Ac wedi bach o fwyd a diferyn i yfed, dyma droi mewn am y noson. A gobeithio am noson dda o gwsg...

Yn anffodus, ni fuodd pethe cweit mor idyllic. Mi 'odd hi'n wyntog. Yn ofnadwy o wyntog! Dim syndod a dweud y gwir, gan ystyried ein bod ni ar dop clogyn reit ar ochr y môr. Ond 'odd hi'n rhy hwyr gwneud unrhyw beth am dri o'gloch y bore gyda hanner ein tent hi'n chwythu'n wyllt o amgylch ein coesau ni. Dim ni 'odd yr unig rai i ddiawlo prynu tent rhad na fyddai wedi goresi unrhyw fath o dywydd caled. Ond mewn argyfwng, mi roedd cyfeillgarwch. Ffindio cerrig i ddal ein tent ni lawr, a wedyn helpu'r bobl drws nesaf i wneud yr un peth. Mi 'odd na' solidarity rhyngddom ni, yn deillio o'r teimlad ein bod ni'n ymladd yn erbyn yr 'elements', ac er na wnaeth neb gysgu lot, mi 'odd 'na gytundeb ein bod ni wedi profi, a wedi goroesi, profiad 'camping' go iawn!

Rhyddid!

Dwi'n rhydd! Dwi wedi dianc o Essex wedi pedair wythnos o waith caled caled. A dweud y gwir, 'odd y cwrs wnes i'n itha diddorol - ond ma' hi'n anodd cyfleu pa mor falch ydwi o fod nôl yn Sbaen. Ac yn fy flat fy hunan, lle ma'r gegin jyst i fi, a does dim ciw am y gawod yn y bore...Ma'r tywydd yn braf, dwi'n ysu am glased o Albariño, a wedyn dwi'n mynd yn syth i'r traeth...

Diolch fyth am Bill's...

Dwy wythnos ym Mhrifysgol Essex ac o ni ffeili aros i ddianc am ychydig ddyddie. Brighton am benwythnos i ddal lan gyda fy ngefneither Teleri a cyflawni fy nyletswyddau fel godmother i Ela Mai, 2 flwydd oed...

Dechreuodd pethe ddim yn dda. Talu £43.00 am docyn (scandal!), ond oherwydd y ciw yn y swyddfa docynnau, miso'r tren cyntaf o Colchester i Llundain, ac yna cyrraedd Victori a sylweddoli, gyda chalon drom, fod pob un tren yn delayed oherwydd yr holl lifogydd diwedd wythnos diwethaf. Wedi awr o aros, yr hapusrwydd o glywed y datganiad fod 'na dren i Lewes yn gadael mewn 5 munud yn sydyn ddiflanu pan ddath hi i dreio mynd mewn i'r tren - canoedd o bobl drwg eu tymer eisioes wedi squasho mewn...Fe lwyddes i hefyd i beilo mewn, a gorfod gwario'r awr a hanner nesaf wedi cwtsho lan at rhyw ddyn busnes smart mewn tawelwch, dim digon o le na ocsigen i gynnal sgwrs polite. Dwi erioed wedi bod mor falch o weld botel win agored pan gerddes i mewn i dy Teleri yn Lewes tua chwech awr ar ôl dechrau fy siwrnau!

Dydd Sadwrn, ac mi wellodd pethe'n sylweddol. Bore: darllen papur newydd, rhoi bath i Ela a wedyn chware doli a darllen storis Postman Pat. Wedyn, mewn a ni i ganol Lewes, via'r parc (ma' Ela'n ddwl am y swings! - ar ôl hanner awr roedd rhaid ei dragio hi bant yn sgrechen a cico!). Dim ond un peth wnaeth iddi daweli - yr addewid o gacen yn Bill's. Ma Bill's yn Mecca i unrhywun sy'n desperate am kick o fwyd luscious; siop llysie organig yw hanner y siop, tra fod yr hanner arall yn gaffi sy'n cynnig y bwyd mwyaf ffantastig dwi wedi blasu erioed - salads, pethe swish ar dost (ma'r portobello mushrooms yn gorgeous!!), pizzas, curries...popeth yn home made, ffresh ac yn edrych yn anhygoel! (http://www.billsproducestore.co.uk/). A'r uchafbwynt: y cacennau. Ma' nhw'n artwork, gyda pob teisen wedi ei haddurno gyda peil o ffrwythau, siocled, blodau...Brecwast dydd Sadwrn, felly, oedd cacen o Bill's: Fresh Fruit Pavlova i fi, Banoffee Pie i Teleri, a extra llwy i Ela i helpu mas. Ac mi 'odd pob llwyed yn nefoedd. Dwi erioed wedi cymryd cymaint o amser yn bwyta un darn o gacen, cymaint odd y pleser o bob lond ceg...A dweud y gwir yn onest, mi o ni'n llawn wedi jyst hanner y pavlova, ond doedd gadael plat hanner-llawn ddim yn opsiwn. Hanner awr yn ddiweddarach, mi o ni nôl yn y parc, Ela'n swingio unwaith 'to, tra fod Tel a fi'n meddwl am ffyrdd o herwgipio Duw'r cacennau, Bill ei hun, a'i wneud e'n gaethwas i ni a'n holl dyheadau gastronomiadd...